Jak walczyć z osteoporozą?
Osteoporoza uznawana jest za chorobę cywilizacyjną, która powoduje znacznie szybszą utratę minerałów z kości niż w przypadku demineralizacji postępującej naturalnie wraz z wiekiem. Tempo tych zmian można spowolnić, wystarczy dostarczać sobie odpowiednią ilość wapnia, białka i witaminy D. Jest to ważne szczególnie u kobiet po okresie menopauzy.
Kiedy się starzejemy, nasze kości stają się coraz bardziej kruche i porowate. Nie należy się tym aż tak przejmować, gdyż jest to całkiem naturalny proces. Najmocniejsze kości mamy do 35 roku życia, potem zaś tracimy na ich masie ok. 1% rocznie. Znacznie szybszy proces demineralizacji kości można zauważyć m.in. u kobiet po menopauzie. U pań proces rzeszotnienia (nadmiernej podatności na uszkodzenie) kości rozpoczyna się zwykle o 10-15 lat wcześniej niż u panów.
Ważna profilaktyka osteoporozy
Naturalne procesy osłabiania się tkanki kostnej przyspieszają niedobory wapnia w organizmie. Wówczas dochodzi do wystąpienia osteoporozy, czyli zrzeszotnienia kości i spadku masy kostnej. Kości stają się kruche, porowate, lekkie i bardzo podatne na złamania. Obniża się też gęstość tkanki kostnej, a rośnie obciążenie związane z nadwagą, otyłością.
Osteoporozie sprzyja wiek (po 50 roku życia), niewielka aktywność fizyczna, palenie tytoniu oraz picie alkoholu, dieta uboga w wapń, białko i witaminę D, zbyt szczupła lub zbyt obfita budowa ciała (nadwaga, niedowaga), wczesna menopauza, przewlekłe choroby układu krążenia oraz narządu ruchu, które ograniczają sprawne poruszanie się, częste porody w krótkich odstępach czasu, późna pierwsza miesiączka, dziedziczność, płeć (mężczyźni nawet do 8 razy rzadziej chorują na osteoporozę).
Chorobę tę wykrywa się za pomocą badania nazywanego densytometrią (pomiar gęstości, wytrzymałości kości). Czasami dodatkowo wykonuje się badania krwi (poziom wapnia i fosforu we krwi, OB, fosfataza alkaliczna) oraz mierzy poziom wapnia w dobowej zbiórce moczu.
Leczenie osteoporozy polega na zatrzymaniu procesu odwapnienia kości, czyli przyjmowaniu preparatów z witaminą D, wapniem. U kobiet po menopauzie stosuje się też hormonoterapię (uzupełnienie niedoboru estrogenów, hormonu kalcytoniny, regulującej metabolizm wapnia i hamującej proces utraty masy kostnej).
Co może pomóc w zapobieganiu tej chorobie?
Przede wszystkim włączenie do diety produktów zawierających wapń i witaminę D, czyli mleka i jego przetworów, migdałów, kapusty, kopru, jaj, awokado, a także ryb zjadanych wraz z ościami (szprotki, sardynki, śledzie). Ważny jest także ruch na świeżym powietrzu czy nawet samo spacerowanie, co zapewni dzienną dawkę witaminy D, którą nasz organizm pobierze od słońca. W profilaktyce osteoporozy ważne jest również rzucenie palenia, nienadużywanie alkoholu, dodawanie do kawy mleka (co też zapobiega utracie wapnia), wypoczywanie, wysypianie się, wyeliminowanie ryzyka upadków, a także jeśli zaleci nam to lekarz – stosowanie doustnych preparatów uzupełniających niedobory wapnia i witaminy D.