Dieta w chorobach serca

Jeśli chcesz mieć zdrowe serce, nie wystarczy tylko samo przyjmowanie leków czy suplementów diety i uprawianie sportu. Osoby z chorobami serca powinny przede wszystkim odpowiednio się odżywiać – unikać soli, słodyczy, a także niezdrowych tłuszczów odzwierzęcych.

Dzięki temu pozbędą się ewentualnej nadwagi, która podnosi ciśnienie krwi oraz poziom cholesterolu. Zdrowa dieta poprzez zwolnienie nacisku na serce i krążenia może również zwiększyć nasze szanse na przeżycie po wystąpieniu zawału serca. O tym, na czym powinna opierać się dieta osób z chorobami serca – piszemy poniżej.

fot. Yastremska/bigstockphoto.com

Rozwój cywilizacji przyniósł wiele negatywnych skutków, m.in. to, że wzrosła liczba osób chorych na serce. W celu zniwelowania dolegliwości związanych z problemami z układem krążenia warto zastosować leczenie dietetyczne.

Tłuszcze

Pierwszym krokiem w profilaktyce, a także leczeniu chorób układu krążenia jest ograniczenie spożywania tłuszczów, głównie zwierzęcych oraz produktów o wysokiej zawartości cholesterolu. Osoby z chorobami serca muszą ograniczyć, a najlepiej całkowicie wyeliminować z diety: masło, śmietanę, tłuste mleko, smalec, masło, słoninę i tzw. tłuszcze niewidoczne, czyli te znajdujące się w czerwonym mięsie oraz jego przetworach, żółtych, topionych i pleśniowych serach, majonezie, żółtku jaj, wyrobach cukierniczych zawierających olej palmowy oraz daniach typu fast food. Zawarte w nich nasycone kwasy tłuszczowe i izomery trans podwyższają stężenie cholesterolu we krwi, działająco prozapalne, a także zwiększają krzepliwość krwi, przyczynia się do rozwoju miażdżycy.

W diecie antyzawałowej polecane są przede wszystkim: tłuszcze roślinne, które zawierają wielo- i jednonienasycone kwasy tłuszczowe omega-6 oraz omega-3 (olej rzepakowy, lniany, słonecznikowy, sojowy, oliwa z oliwek, orzechy ziemne i włoskie). Szczególną rolę w leczeniu chorób układu krążenia i serca odgrywają wielonienasycone kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3 występujące w rybach morskich. Zaleca się wdrożenie do jadłospisu przynajmniej 2-3 porcji w tygodniu tłustych ryb morskich (makrela, śledź, łosoś atlantycki, halibut). Warto także pamiętać o tym, że jednonienasycone kwasy tłuszczowe również mają wpływ na obniżenie poziomu cholesterolu we krwi. Ich źródłem są: awokado, oliwa z oliwek i olej rzepakowy. Dzięki diecie opartej na tego rodzaju produktach zwiększa się przepływ krwi przez naczynia wieńcowe, a zarazem obniża się stężenie cholesterolu.

Witaminy i minerały

Drugim ważnym krokiem do zdrowego serca jest zwiększenie spożywania wybranych witamin i minerałów. Przy podwyższonym ryzyku wystąpienia chorób serca najważniejsze jest wzbogacenie diety o witaminy antyoksydacyjne (C i E) oraz beta-karoten, występujący w czerwonych, pomarańczowych oraz żółtych owocach i warzywach, które ograniczają rozwój miażdżycy.

Dużą rolę w diecie antyzawałowej odgrywają też witaminy B6 i B12. Ich niedobór powoduje wzrost poziomu homocysteiny (związku powstającego w procesie trawiennym białka, powodującego miażdżycę) we krwi. Ich bogatym źródłem są: mięso i jego przetwory, kasze, ryby oraz warzywa. W leczeniu dietetycznym serca ważny jest także: sód, potas, magnez, selen i chrom.

Jak wynika z badań większość spożywanego przez nas sodu pochodzi z soli kuchennej, gdy tymczasem powinniśmy zrezygnować z dosalania potraw. Wywoływane przez sól wysokie ciśnienie krwi stanowi czynnik ryzyka choroby niedokrwiennej serca, albowiem serce musi ciężej pracować w celu pompowania krwi do całego organizmu. Dodatkowe wysokie ciśnienie obciąża tętnice dostarczające krew, przez co osłabia serce jak i cały organizm. Zatem żeby nasze serce było zdrowe, sól zastąpmy ziołami – bazylią, tymiankiem, rozmarynem, majerankiem, oregano. Unikajmy natomiast chińskich zupek z glutaminianem sodu, chipsów, niektórych wędlin, musztardy, octu, gorczycy, ostrej, sproszkowanej papryki, kostki maggi, kostek przyprawowych, sody spożywczej.

Ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na choroby układu krążenia i serca wiąże się niedobór selenu, którego źródłem są: mięso, zboża, kiełki pszenicy, produkty mleczne. Niedobór potasu natomiast prowadzi zwykle do zaburzeń rytmu serca, a magnezu – do niewydolności wieńcowej. Dlatego też osoby cierpiące na zaburzenia pracy tego ważnego narządu powinny spożywać jak najwięcej pomidorów, orzechów, kakao, płatków zbożowych i warzyw strączkowych. Chrom zaś ma spore znaczenie w zapobieganiu miażdżycy. Pierwiastek ten występuje w produktach zbożowych z pełnego przemiału, a także w mięsie oraz drożdżach.

Białka i węglowodany

Osoby cierpiące na choroby układu krążenia powinny również zastępować cukry proste tymi złożonymi (np. ziemniakami, makaronem, pełnoziarnistym chlebem, ryżem i zbożami), które nie prowadzą do zwiększenia stężenia triglicerydów we krwi. Spożywane przez nich białko powinno pochodzić przede wszystkim z produktów roślinnych (warzywa strączkowe), choć muszą one jeść też ryby, drób, chude wędliny, niskotłuszczowe mleko i przetwory mleczne.

Pamiętajmy, że w tego rodzaju diecie nie musimy zrezygnować ze spożywania mięsa. Wystarczy wybierać jego chudsze kawałki, usuwać z nich skórę, tłuszcz i nie smażyć ich, lecz piec lub gotować, przede wszystkim na parze.

Co pić?

Zakazany jest natomiast alkohol (oprócz czerwonego wina), który zwiększa stężenie triglicerydów, podnosząc jednocześnie ciśnienie krwi. Zaleca się natomiast wypijanie 1 kieliszka czerwonego wina dziennie, gdyż jest ono bogatym źródłem polifenoli – związków o silnym działaniu antyoksydacyjnym, pomocnym w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych.

Powinniśmy przyzwyczaić się też do wypijania 5-6 szklanek wody, niesłodzonej, zielonej herbaty, maślanki, serwatkę, jogurtu naturalnego czy zsiadłego mleka w ciągu dnia.

Te proste zmiany w diecie przyczynią się do zmniejszenia u nas ryzyka chorób serca i układu krążenia, a także w wyleczeniu występujących już dolegliwości z tym związanych. Dieta dla osób z chorobami krążenia i serca nie musi być nudna. Wszystkie zalecane produkty można łączyć na wiele sposobów, otrzymując w ten sposób pyszne dania bogate w składniki odżywcze, chroniące nasze serca.