Próby wątrobowe
Wątroba jest największym, a także bardzo skomplikowanym i niezastąpionym organem w naszym ciele. Jej podstawową funkcją jest odtruwanie organizmu z toksyn. W niej także zachodzi większość procesów metabolicznych. Niestety zła dieta, nadużywanie leków czy alkoholu oraz otyłość prowadzą do zaburzeń funkcjonowania tego ważnego organu. Należy zatem kontrolować pracę wątroby za pomocą odpowiednich badań, aby wykryć choroby związane z jej nieprawidłowym funkcjonowaniem. W tym celu wykonuje się najczęściej tzw. próby wątrobowe.
Czym są próby wątrobowe?
Próby wątrobowe to badania krwi polegające na oznaczeniu pracy wątroby poprzez określenie stężenia enzymów i bilirubiny (głównego barwnika żółci). Wykonywanie prób wątrobowych pozwala na wykrycie takich chorób jak kamica żółciowa, wirusowe zapalenie tego organu (WZW) typu B i C, uszkodzenie wątroby lekami bądź jej stłuszczenie spowodowane otyłością, cukrzycą, nadużywaniem alkoholu lub zaburzeniami gospodarki lipidowej.
Kiedy wykonuje się próby wątrobowe?
Tego rodzaju badania krwi zawsze trzeba wykonywać na czczo – minimum 8 godzin po posiłku. Wskazaniami do ich wykonania są takie objawy jak: bóle w podbrzuszu, nawracająca niestrawność, co może wskazywać na kłopoty z drogami żółciowymi bądź z funkcjonowaniem wątroby. Profilaktycznie zleca się je także podczas długotrwałej terapii hormonalnej lub przy planowaniu stosowania tabletek antykoncepcyjnych.
Podczas prób wątrobowych określa się poziom się enzymów ALT (ALAT) oraz AST (AspAT), które są odpowiedzialne za dobrą kondycję tego narządu.
Ilość enzymu AST bada się również w przypadku podejrzenia o zawał serca albo choroby mięśni.
Interpretacja wyników
- ALAT, ALT: 5-40 U/l
Wyższe wartości mogą świadczyć o wirusowym, przewlekłym lub ostrym zapaleniu wątroby, mononukleozie lub żółtaczce mechanicznej.
- AST, AspAT: 7-34 U/l (kobiety), 8-46 U/l (mężczyźni)
Wyższy poziom sugeruje marskość wątroby, żółtaczkę lub zapalenie wątroby.
- Bilirubina: 0,2-1,1 mg/dl lub 3,42-20,6 µmol/l (całkowita), 0,1-0,3 mg% lub 1,7-5,1 µmol/l (bezpośrednia), 0,2-0,7 mg% lub 3,4-12 µmol/l (pośrednia)
Wyższy poziom interpretowany jest jako nieprawidłowe funkcjonowanie wątroby, co wywołuje również żółtaczkę.
- ALP: 30-120 U/l
Wyższa wartość sugeruje choroby wątroby i dróg żółciowych, a także choroby nerek, kości, niewydolność serca czy nowotwór.
- GGTP: 10-66 U/l (kobiety), 18-70 U/l (mężczyźni)
Przekroczenie normy świadczy o niedrożności dróg żółciowych i nadużywaniu alkoholu.
- LDH: 120-240 U/l
Wyższy wynik wskazuje na zapalenie wątroby, płuc lub mięśnia sercowego, nowotwór, anemię, chorobę dróg żółciowych, stan po zawale.
- CHE: 1200-3700 U/l
Niski poziom świadczy o przewlekłym zapaleniu i marskości wątroby, zaś wyższy- charakterystyczny jest dla stłuszczenia wątroby.
Znaczne przekroczenie norm najczęściej oznacza uszkodzenie komórek wątroby lub wirusowe zapalenie tego organu.
Cena badań
Za badanie krwi pod kątem pracy wątroby zapłacimy od kilkunastu do kilkudziesięciu zł.
