Diagnostyka alergii
Alergia stanowi w dzisiejszym świecie jedno z najczęściej występujących, szczególnie u dzieci, schorzeń. W celu rozpoznania tej przypadłości stosuje się wiele badań, w tym testy z krwi i testy skórne. Pomimo wielu możliwości pozwalających na identyfikację czynnika wywołującego alergię (np. pyłków, pokarmów, związków chemicznych), wykrycie konkretnego alergenu, zwłaszcza u tych najmłodszych, jest bardzo trudne.
fot. alexraths/bigstckphoto.com
Kiedy możemy podejrzewać alergię i jak można ją dokładnie wykryć?
Istnieje wiele rodzajów alergii: od pokrzywki, poprzez występującą po zjedzeniu danego pokarmu biegunkę, aż po astmę. Najgroźniejsza postać alergii to wstrząs anafilaktyczny, objawiający się gwałtownym spadkiem ciśnienia tętniczego. Natomiast najczęściej spotykaną odmianą uczulenia jest alergia skórna, która charakteryzuje się swędzącymi i piekącymi zmianami na skórze w wyniku kontaktu z substancją uczulającą, np. niklem.
Pierwszym krokiem do rozpoznania tego schorzenia jest wykonanie testu z krwi w celu oznaczenia ilości przeciwciał IgE, gdyż jedną z przyczyn alergii jest zbyt duża produkcja tych przeciwciał. Ich poziom oznacza się w formie całkowitej oraz swoistej, czyli takiej która odpowiada za odpowiedź alergiczną wobec konkretnego czynnika uczulającego, np. kurzu czy pleśni. Ten drugi rodzaj badania jest bardziej przydatny, ponieważ podczas niego alergeny są grupowane w panele (alergeny wziewne: pyłki traw, sierść zwierząt, pyłki drzew lub chwastów; alergeny pokarmowe: mięsa, owoce, zboża; panel pediatryczny/mieszany: pies, kot, brzoza, białko i żółtko jaj, orzeszki ziemne). Badanie z krwi swoistych przeciwciał jest dużo bezpieczniejsze od testów skórnych, a ponadto można je wykonać nawet podczas przyjmowania leków. Jest to również ważne badanie w diagnostyce uczuleń u dzieci oraz pacjentów, u których wykonanie innych badań np. skórnych jest trudne bądź niemożliwe.
Testy skórne (punktowe, płatkowe i śródskórne) wykonywane przez alergologów polegają na wykryciu obecności objawów uczulenia na wybrany alergen po ekspozycji skóry na jego działanie. Wykorzystuje się do tego kontrolę dodatnią z użyciem histaminy oraz kontrolę ujemną z roztworem soli fizjologicznej. Wynik testu skórnego odczytuje się po 15 minutach, mierząc średnicę powstającego bąbla i otoczki rumieniowej.
Czasami stosuje się też tzw. próby prowokacyjne, czyli dostarcza organizmowi podejrzany alergen różnymi drogami (nosem, ustami, oczami) w celu znalezienia czynnika odpowiedzialnego za uczulenie. Badanie to wykonuje się zawsze pod ścisłym nadzorem lekarza.
U osób z niezdiagnozowaną alergią komfort życia bardzo się obniża, zagrażając ich zdrowiu, a nawet życiu. Rozpoznanie alergii pozwala na wdrożenie skutecznego leczenia, a także redukcję uciążliwych objawów uczulenia. Nie warto zatem lekceważyć symptomów alergii, licząc na to, że dolegliwość ustąpi samoistnie.
