Kiedy diagnozuje się nadciśnienie tętnicze?
Jednym z najczęściej wykonywanych, rutynowych badań lekarskich jest pomiar ciśnienia krwi. Dzięki niemu lekarz może określić i ocenić stan układ krążenia danego pacjenta. O jego prawidłowych parametrach, a także nadciśnieniu oraz niedociśnieniu piszemy poniżej.
Mierzenie ciśnienia jest badaniem siły, z jaką płynąca krew uderza w ściany naczyń krwionośnych. Najistotniejszy jest pomiar ciśnienia wyższego, badanego w mocno umięśnionych i sprężystych tętnicach. Ono właśnie ma ogromne znaczenie dla naszego zdrowia. Pomiaru powinno dokonywać się regularnie (w przypadku zdrowych ludzi – raz w roku, jeśli wystąpią zawroty głowy, uczucie zbliżającego się zasłabnięcia czy bóle w klatce piersiowej – to częściej, nawet 3-4 razy w tygodniu).
Za prawidłowe, najzdrowsze ciśnienie krwi uznaje się wartości zbliżone do 120/80 mm Hg. W normie pozostają wartości 120-129/80-84 mm Hg, natomiast wynik 130-139/85–89 mm Hg uważany jest za prawidłowe wysokie ciśnienie krwi. Od wartości 140/90 mm Hg rozpoznaje się nadciśnienie (choć w krajach zachodnich normy na prawidłowe ciśnienie krwi są wyższe niż w Polsce).
Wahania tętniczego ciśnienia krwi w ciągu doby są naturalnym zjawiskiem, związanym z dobowym rytmem snu i czuwania człowieka. Dlatego też ciśnienie jest wyższe rano (6.00-12.00), aby rozruszać cały organizm po nocnym wypoczynku. Taki skok ciśnienia bywa niebezpieczny dla organizmu i całego układu sercowo-naczyniowego, stąd większa liczba zawałów oraz udarów w godzinach porannych. Warto zatem starać się rozpoczynać dzień bez stresu czy pośpiechu, które jeszcze dodatkowo powodują wahania ciśnienia.
Należy również pamiętać o tym, że skoki ciśnienia niezwiązane z wyżej wymienionymi czynnikami mogą świadczyć m.in. o chorobie wieńcowej. Duży i nagły skok ciśnienia sięgający nawet 240/200 mm Hg może doprowadzić do niewydolności krążeniowo-oddechowej, zawału czy rozwarstwienia aorty.
Łagodne nadciśnienie zaczyna się już od 140/90 mm Hg, co może być spowodowane hormonami – adrenaliną i noradrenaliną, ale również dolegliwościami nerek lub przyjmowanymi lekami. Tę przypadłość stwierdza się na podstawie parokrotnych pomiarów ciśnienia tętniczego, dokonywanych o różnych porach dnia oraz zawsze w stanie spoczynku. Wysokie ciśnienie można zbić dietą, czynnym uprawianiem sportu, odstawieniem soli, utratą wagi, rzuceniem palenia papierosów i picia alkoholu, a także spokojniejszym trybem życia (bez użycia farmakologii). Nadciśnienie przyśpiesza rozwój miażdżycy, prowadzi do niewydolności nerek, uszkadza siatkówkę oka, zwiększa ryzyko choroby wieńcowej, a także udaru krwotocznego lub niedokrwiennego mózgu, tętniaków aorty, zawału serca, przerostu lewej komory serca.
Hipotonię, czyli niedociśnienie tętnicze diagnozuje się wtedy, gdy wartość ciśnienia nie przekracza 100/70 mm Hg u mężczyzn oraz 90/60 mm Hg u kobiet. Zwykle jego skutkiem jest gorsze samopoczucie, choć czasem bywa przyczyną omdleń, mroczków przed oczami i zawrotów głowy.