Szczepienie na odrę

Coraz więcej rodziców traci zaufanie do służb medycznych, co objawia się m.in. złą modą na nieszczepienie dzieci. Może to doprowadzić do ponownego wystąpienia wielu groźnych chorób zakaźnych, w tym np. odry. Ta niebezpieczna choroba pozostawia u wielu trwały ślad w postaci zaburzeń neurologicznych lub powoduje ich zgon. Gdy dziecko jest zaszczepione, odrę zwykle przechodzi lekko i bez przykrych powikłań. O tym, jakie znaczenie ma szczepienie na odrę, wyjaśniamy w poniższym artykule.

Odra to choroba wirusowa, którą wywołuje wirus Measles virus. Na zakażenie odrą narażone są przede wszystkim niemowlęta pomiędzy 6 a 12 miesiącem życia, a także dzieci w wieku do 15 lat, które nie dostały dawek przypominających szczepionki. Objawy tej choroby rozpoczyna nieżyt spojówek, dróg oddechowych i suchy kaszel. Następnie dostaje się wysokiej gorączki, a po kilku dniach na ciele pojawiają się żywoczerwone plamy wraz z drobnymi grudkami o nieregularnych kształtach. Po kilku dniach wysypka zwykle staje się brunatna, a potem zaczyna się złuszczać. Niestety wirusem odry bardzo łatwo się zarazić (drogą kropelkową), dlatego jedyną skuteczną bronią przeciw tej chorobie jest szczepienie ochronne.

fot. evgeny atamenko

Pośród najczęściej wymienianych powikłań po przebyciu odry znajdują się:

• zapalenie mózgu (najgroźniejsze jest stwardniające zapalenie mózgu rozwijające się w 7-10 lat po zachorowaniu na odrę, powodujące zaburzenia mowy, upośledzenia psychiczne, niedowład, a z czasem – odmóżdżenie),
• zapalenie ucha środkowego,
• zapalenie mięśnia sercowego,
• zapalenie płuc spowodowane nadkażeniem bakteryjnym.

Szczepionki przeciw odrze, podawane zwykle wraz ze szczepionką przeciw różyczce i śwince, są w Polsce obowiązkowe. Podaje się je w 13-14 miesiącu życia oraz w 10 roku życia (szczepienie uzupełniające). Zaaplikowanie powoduje wytworzenie się przeciwciał przeciwko wirusowi odry i dziecko zyskuje tzw. czynną odporność organizmu na tę chorobę. Przebycie zachorowania na odrę nie stanowi przeciwwskazania do szczepienia. Iniekcję przeprowadza się jednak nie szybciej niż po upływie 4 tygodni od wyzdrowienia. Szczepionki nie można przyjmować w okresie ciąży oraz z wrodzonym lub nabytym zaburzeniem odporności, przy leczeniu immunosupresyjnym i czynnej gruźlicy. Iniekcji nie dokonuje się również przez przynajmniej 3 miesiące po transfuzji krwi, osocza bądź immunoglobulin. Warto także wiedzieć, iż przez przynajmniej 1 miesiąc po szczepieniu nie wolno zachodzić w ciążę.

Szczepienia przeciwko odrze pozwoliły na zmniejszenia liczby zachorowań nawet o 99%. Sukces wyeliminowania chorób zakaźnych jest możliwy tylko wtedy, gdy szczepienia są masowe i obejmują ponad 90% populacji. Jeśli szczepi się tylko niewielki odsetek populacji bądź też pomiędzy szczepieniami są przerwy niezgodne z podawaniem szczepionki, drobnoustroje chorobotwórcze ulegają mutacjom, w wyniku czego powstają nowe szczepy chorobotwórcze, niemożliwe do zwalczenia dostępnymi szczepionkami.