Kolonoskopia

Kolonoskopia to badanie wykonywane podczas próby diagnostyki raka jelita grubego, które umożliwia obejrzenie śluzówki tego odcinka jelita. Na czym ono polega i jak się do niego przygotować – o tym poniżej.

fot. michaeljung/bigstockphoto.com

Kolonoskopię wykonuje się, gdy pacjent cierpi na:

• polipy jelita grubego,
• niedokrwistość z powodu niedoboru żelaza,
• chorobę zapalną jelito,
• uchyłki jelita grubego,
• zmianę rytmu wypróżnień (biegunki, zaparcia, ołówkowate stolce),
• krwawień z dolnego odcinka przewodu pokarmowego,
• uporczywe parcie na stolec bądź bezwiedne oddawanie stolca.

Przeprowadza się ją również w celu wykrycia raka jelita grubego, a także przyczyny nagłej utraty masy ciała czy krwi w stolcu.

Wykonuje się ją w szpitalu, przy użyciu giętkiego i miękkiego endoskopu (kolonoskopu), mającego grubość palca wskazującego. Kolonoskop wprowadzany jest do jelita grubego przez bańkę odbytnicy, esicę oraz okrężnicę zstępującą, a także poprzecznicę i okrężnicę, która wstępuje do zastawki krętniczo-kątniczej.

Kolonoskopia pozwala na:

• usunięcie polipów,
• poszerzenie zwężeń jelitowych,
• pobranie wycinków śluzówki do badania histopatologicznego,
• zatamowanie krwawień z dolnego odcinka przewodu pokarmowego,
• zmniejszenie masy guza (nieoperacyjnego nowotworu) celem uzyskania drożności dolnego odcinka przewodu pokarmowego,
• usunięcie ciała obcego.

Do kolonoskopii przygotowujemy się na 7 dni przed badaniem. Należy przerwać spożywanie owoców pestkowych, głównie kiwi, truskawek, winogron i pieczywa z ziarnami, musli, siemienia oraz buraków czerwonych, fałszujących kolor śluzówki jelita. Ponadto trzeba też przestać przyjmować preparaty żelaza, leki przeciwzakrzepowe typu sintrom, acenocumarol i syncumar, zmieniając je na heparynę niskocząsteczkową, a także skonsultować się z lekarzem, jeśli przyjmujemy leki antyagregacyjne (hamujące czynność płytek) – np. aspiryna, acard oraz leki na cukrzycę bądź inne poważne choroby przewlekłe.

Na 3 dni przed kolonoskopią pacjenci muszą przejść na dietę płynną z dużą ilością herbaty, soków, wody, zup bez warzyw i dodatków. W przeddzień badania można zjeść wyłącznie śniadanie, niezawierające mleka i napojów gazowanych. Ok. godziny 14 rozpoczyna się zasadnicze przygotowanie do kolonoskopii, czyli podawanie preparatu oczyszczającego jelita – fortrans (4 saszetki rozpuszczone w 4 litrach niegazowanej wody, które wypija się w ciągu 5-6 godzin). Od tego momentu można już przyjmować tylko wodę niegazowaną lub herbatę. Czasem lekarz zaleca także serię lewatyw.

Kolonoskopia rzadko wywołuje dolegliwości bólowe. Podczas niej pacjent najczęściej układa się na lewym boku z podciągniętymi w kierunku brody kolanami. Jest on ubrany w odzież ochronną. Lekarz ogląda okolicę odbytu, sprawdzając czy nie ma tam przetok, guzków krwawniczych lub ropni), a następnie smaruje żelem miejscowo znieczulającym bądź podaje dożylnie znieczulenie i wykonuje badanie per rectum. Badaniu kolonoskopii, które trwa 15-40 minut, mogą towarzyszyć wzdęcia, uczucie rozpierania i skurcze w jamie brzusznej.